……………, dnia ……………….. r.
Weksel własny
…………………… r. zapłacę za ten weksel …………….. na zlecenie ………………………. kwotę …………………….. złotych.
Płatne: ……………………………………..
…………………………
(podpis i miejscowość)
Komentarz
Obecnie nie obowiązuje już urzędowy blankiet wekslowy.
Weksel – pojęcie
Weksel jest papierem wartościowym o treści ściśle określonej w prawie wekslowym, zawierający bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty (weksel własny) lub bezwarunkowe polecenie zapłaty (weksel trasowany) oznaczonej w nim sumy pieniężnej. Do powstania wierzytelności wekslowej konieczne jest wystawienie ważnego dokumentu.
Istnieją więc dwa rodzaje weksli:
Weksel własny (zwany też prostym lub suchym) to weksel, z którym można się najczęściej spotkać, np. jako zabezpieczenie transakcji. Jego istota polega na tym, że wystawca weksla sam zobowiązuje się (przyrzeka) wypłacić sumę pieniężną na rzecz oznaczonej na wekslu osoby, zwanej remitentem.
Weksel trasowany (zwany też tratą lub wekslem ciągnionym). W praktyce z tym rodzajem weksla można się spotkać bardzo rzadko. W przypadku weksla trasowanego wystawca weksla poleca oznaczonej osobie – zwanej trasatem – zapłacenie jakiejś kwoty wierzycielowi, zwanemu remitentem. Trasat zobowiązany jest do potwierdzenia przyjęcia weksla. W tym przypadku dłużnikiem głównym jest początkowo wystawca weksla, a następnie, po przyjęciu weksla – trasat.
Najczęściej mamy do czynienia z wekslem in blanco. Z reguły, przy takim wekslu, na blankiecie znajduje się tylko podpis wystawcy (ewentualnie również poręczyciela). Resztę elementów wypełnia sam wierzyciel (remitent). Żeby nie mógł on tego zrobić zupełnie dowolnie, np. wpisać tam kwotę kilkukrotnie większą niż kwota długu, oprócz weksla podpisywana jest deklaracja wekslowa.
Miejsce wystawienia weksla
Jeśli nie zostało wpisane, to zakłada się, że miejscem wystawienia weksla, jest miejsce wymienione obok nazwiska trasata.
Data wystawienia weksla
Data wystawienia weksla.
Termin płatności weksla
Tu wpisywany jest termin płatności weksla, jeśli nie zostanie on wpisany, to przyjmuje się, że weksel będzie płatny za okazaniem.
Klauzule wekslowe
W przypadku weksla in blanco możliwość wstawienia poszczególnych klauzul reguluje deklaracja wekslowa. Zwróć na nie szczególną uwagę. Niektóre klauzule mogą unieważnić cały weksel! Przykładem jest uzależnienie realizacji wierzytelności z weksla od jakiegoś warunku, ponieważ każdy weksel ma charakter bezwarunkowy.
Najczęściej występują następujące klauzule:
– domicylowa – wskazująca osobę trzecią (zwaną domicyliantem), u której weksel ma być płatny;
– odsetkowa – wskazująca oprocentowanie sumy wekslowej. Klauzulę odsetkową możesz umieścić tylko na wekslach płatnych za okazaniem i w jakiś czas po okazaniu. Jeżeli zapiszesz ją w innych wekslach, np. płatnych w określonym dniu, nie wywoła żadnych skutków, a weksel będzie ważny.
– „nie na zlecenie” – zakazująca przeniesienia praw z weksla w drodze indosu (weksel z taką klauzulą nazywany jest rekta-wekslem), nie wystarczy tu skreślenie znajdującego się na blankiecie sformułowania „na zlecenie”. Musisz wyraźnie zawrzeć w nim wyraźny zakaz indosowania, który powinien brzmieć: „nie na zlecenie”;
– „bez obliga” (tzw. ekwicyjna lub lękliwości) – wykluczająca lub ograniczająca odpowiedzialność wystawcy (za przyjęcie weksla) lub indosanta (za przyjęcie i zapłatę weksla);
– efektywna – nakazująca zapłatę w określonej walucie obcej;
– „bez protestu” (tzw. dyspensowa lub protestacyjna) – zwalniająca posiadacza weksla z aktu staranności (jest to zwolnienie od konieczności dokonania protestu u notariusza lub w urzędzie pocztowym), na wekslu umieszcza się sformułowania „bez protestu”, „bez kosztów” lub w skrócie „b.p.”, „b.k.”. Zwolnienie wierzyciela wekslowego z obowiązku protestu oznacza, że nie dokonując protestu może żądać zapłaty od każdego z dłużników.
Remitent
Remitentem, jest podmiot (np. osoba, inna spółka), która jest uprawniona do odbioru sumy wekslowej. Jest to więc wierzyciel wekslowy.
Suma wekslowa
To ten zapis słowny decyduje o wysokości sumy na którą wystawiony jest weksel (w tym miejscu wpisuje się klauzulę odsetkową).
Podpis wystawcy weksla
To najważniejsza część. Dla ważności weksla podpis wystawcy musi być własnoręczny (nie można go zastąpić pieczęcią imienną, stemplem itp.). Jeżeli podpis jest nieczytelny, pod tym podpisem powinno znaleźć się pełne brzmienie imienia i nazwiska (wystawcy lub osoby występującej w imieniu wystawcy).
Uwaga!
Weksel może być też podpisany przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo do zaciągania zobowiązań wekslowych powinno być udzielone w formie pisemnej (z ostrożności zaleca się honorowanie wyłącznie pełnomocnictw z podpisami notarialnie poświadczonymi) i zawierać wyraźne upoważnienie do zaciągania zobowiązań wekslowych (np. „upoważniam X do podpisywania weksli w moim imieniu”).
Głównym dłużnikiem wekslowym jest jego wystawca. Jeśli Twoja spółka z o.o. wystawia weksel, to musisz postępować tak, by było jasne, że to ona jest dłużnikiem, a nie Ty osobiście. Pamiętaj o następujących zasadach:
1. Weksel musi być podpisany zgodnie z przyjętym w Twojej spółce z o.o. sposobem reprezentacji. Jeśli więc reprezentacja jest dwuosobowa, to weksel muszą podpisać obie upoważnione osoby. Jeśli podpiszesz się niezgodnie z zasadami reprezentacji, to staniesz się sam, osobiście, dłużnikiem wekslowym!
2. Trzeba prawidłowo określić wystawcę weksla. Podpis w imieniu przedsiębiorcy obejmuje pieczęć firmową z pełnym brzmieniem firmy lub nazwy, takim jak jest ona wpisana w odpowiednim rejestrze (ewidencji) oraz własnoręczne czytelne podpisy osób upoważnionych do zaciągania w imieniu tego podmiotu zobowiązań wekslowych pod pieczęcią firmową.
Tak czy inaczej z weksla (oraz ewentualnej deklaracji wekslowej) musi wprost wynikać, że wystawcą weksla (dłużnikiem wekslowym) jest spółka, a Twój podpis jest podpisem jej reprezentanta. Warto też przy podpisach wskazać jaką funkcję zajmuje dana osoba np. prezes zarządu.
Pamiętaj, że jeśli reprezentujesz spółkę, będącą wystawcą weksla, każda nieścisłość przy Twoim podpisie na przedniej stronie weksla może być interpretowana na Twoją niekorzyść!
3. Musisz podpisać się we właściwym miejscu. Podpisujesz się na wekslu jako reprezentant wystawcy. Jeśli Twój podpis znajdzie się jeszcze w innym miejscu na wekslu, to może się okazać, że wobec wierzyciela (remitenta) odpowiadasz jako poręczyciel.
Uwaga!
Tak więc zasada jest prosta – podpisujesz się na wekslu jeden raz, w miejscu przeznaczonym dla podpisu wystawcy, jako reprezentant wystawcy, zgodnie z zasadami reprezentacji.
Trasat
Trasatem jest osoba, która sumę wekslową ma zapłacić.
